Godlo herbowe – przebita mieczem głowa żubra – pochodzi z herbu Pomian, należącego do długoletnich właścicieli Kzimierzy Wielkiej, rodu Lubienskich. Kłosy pszenicy symbolizują rolę miasta jako ośrodka usługowego i handlowego dla rolniczej okolicy.
dawny budynek k-c dzis siedziba krusu ,pierwsze odjazdy busow dzis z rynku odchodza |
NA WPROST PALALAC LACON |
KOSCIOL W KAZIMIERZY WIELKIEJ |
KOSCIOL W KAZIMIERZY WIELKIEJ |
dawna zajezdnia ,dzis centrum handlowe |
Baszta , w srodku muzeum Kazimierzy Wielkiej |
Baszta mieszkalna |
widok na cukrownie Lubna |
PALAC LACON |
PALAC LACON |
Dodaj napis |
PALAC LACONE DZIS |
PALAC LACON |
Rejon Kazimierzy jest od wielu lat terenem badań archeologów. Osadnictwo w widłach rzek Nidzicy i Małoszówki sięga do czasów przedhistorycznych. Pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. (schyłkowy neolit) na ziemiach Zachodniej Małopolski żył lud, który budował monumentalne grobowce przypominające rozmachem egipskie piramidy. Znajdują się one w Słonowicach leżących koło Kazimierzy Wielkiej. W okresie średniowiecza w XIII w. informacje dotyczą Broniszowa i Zagórzyc. Natomiast pierwsza wzmianka o samej Kazimierzy Wielkiej pochodzi z 1320 r., kiedy Kazimierza została zapisana jako Cazimiria ( za panowania króla Władysława Łokietka ). Pierwszymi właścicielami Kazimierzy byli Pomianie. W rękach rycerskich, a potem szlacheckich miasto było aż do 1945 r. Nazwę miasta prawdopodobnie kazimierzanie zawdzięczają Kazimierzowi Odnowicielowi lub Kazimierzowi Sprawiedliwemu. W tym czasie istniał już kościół parafialny pod wezwaniem Krzyża Świętego[1.2].
W okresie średniowiecza Kazimierza była zamożną wsią, przynoszącą niezłe dochody. Dobra ziemskie liczyły 22 łany kmiecie, 16 zagród, 6 karczm, był staw, młyn, gaje. Tym samym chętnie była oddawana w dzierżawę, zastaw, czy sprzedawana. W tym czasie Kazimierza znajdowała się rękach m.in. Piotra Gaszowca, Stanisława i Zbigniewa Waldorffów, Stanisława Ligęzy. W czasach reformacji była własnością kalwinisty Jana Oleśnickiego. Tym samym tamtejszy kościół parafialny stal się główną siedzibą zboru w dystrykcie krakowskim.
W XVI w. właścielami Kazimierzy Wielkiej byli m.in. Lubomirscy oraz Warszyccy i Łętowscy [1.3]. Pod koniec XVIII w. w Kazimierzy Wielkiej osiadła rodzina Łubieńskich i jak się później okazało było to przełomowe wydarzenie dla całego regionu.
W 1845 r. Kazimierz hrabia Łubieński wybudował cukrownię (jedną z pierwszych na ziemiach polskich pod zaborami ). Zakład ten stał się głównym czynnikiem miastotwórczym, chociaż do nadania praw miejskich było jeszcze bardzo daleko. Kontynuatorem dzieła Kazimierza – był jego wnuk Leon Łubieński - poseł do Dumy rosyjskiej, członek PKN w Paryżu, zamordowany w czasie II wojny światowej. Z początkach XX w., majątkiem administrował syn Leona Franciszek Łubieński (zginął prawdopodobnie w czasie wojny w niewoli sowieckiej). Ostanim potomkiem z rodu Łubieńskich był Ludwik – brat Leona, który w czasie wojny trafił do armii Andresa oraz aktywnie działał w polonii brytyjskiej. Po śmierci w 1996 r. został pochowany w Kazimierzy Wielkiej[1.4]. Z miastem związany był także wybitny malarz i pisarz – Józef Czapski. Leon Łubienski ożenił się z Leopoldyną Hutten-Czapską, siostrą Józefa Czapskiego. W związku z powyższym Józef Czapski wielokrotnie bywał w Kazimierzy Wielkiej – zarówno jako dziecko (w 1909 r.) jak i w okresie międzywojennym jako pisarz i malarz[1.5].
szkola nr 1 w Kazimierzy Wielkiej |
Cukrownia LUBNA W KAZIMIERZY WIELKIEJ |
KOSCIOL PODWYZSZENIA KRZYZA W KAZIMIERZY WIELKIEJ |
.
W końcu XVI w. kościół w Kazimierzy przez 30 lat był w rękach kacerstwa i chylił się ku upadkowi. Sebastian Lubomirski, kasztelan biecki zbudował nowy kościół. Pole plebańskie zajął dziedzic, mało co plebanowi zostawiwszy. Dziesięcina z wielu miejsc nie była oddawana.
W 1663 r. Stanisław Warszycki, kasztelan krakowski wzniósł nowy, murowany kościół, który w latach 1894-1895 kosztem parafian i ówczesnego proboszcza ks. kanonika Józefa Szczepańskiego znacznie powiększono, zaś dnia 16 września 1895 r. kościół został konsekrowany przez bpa Tomasza Teofila Kulińskiego, Ordynariusza Kieleckiego. W głównym ołtarzu zostały umieszczone relikwie św. Pawła i Wincentego, męczenników.
W dwójnasób powiększony kościół ma obecnie kształt łodzi, której głowicę tworzy zakończone absydą prezbiterium, do którego dobudowano podłużną zakrystię. Po tej samej stronie przylega do nawy głównej kaplica Matki Bożej, a po stronie przeciwległej znajduje się kruchta, od której na prawo – na zewnętrznej ścianie świątyni namalowany jest obraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, ujęty w szeroką ramę z białego ciosu. Na ramie wycięty jest rok: D. 8 XII. 1904.
Nad głównym wejście do kościoła wmurowane są trzy płytki z datą fundacji kościoła, herbem fundatora i rokiem powiększenia świątyni.
S W
1663 herb Habdank: 1894
W
C C
Nawa główna i prezbiterium mają sufit. Okna w kościele są tylko od południowej strony. Posadzka wykonana jest z szarego marmuru połączonego z białym. Na futrynie odrzwi do zakrystii wykute: A.D. IHS. 1677.
Ołtarze znajdujące się w kościele są w stylu odrodzenia. W głównym ołtarzu ozdobiony czteroma żłobionymi kolumnami i pilastrami w arkadzie upiększonej kasetonami znajduje się obraz Chrystusa Pana na Krzyżu, prawdopodobnie autorstwa Franciszka Smuglewicza z początku XIX w. Po obu stronach obrazu rozmieszczone są narzędzie Męki Pańskiej. W niszach nieopodal ołtarza stoją figury Pana Jezusa i Matki Bożej.
Ołtarze boczne stoją ukośnie. Po lewej stronie znajduje się ołtarz maryjny ze starym obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem – zwaną Matką Bożą Kazimierską – w srebrnej sukience, czczony w Kazimierzy Wielkiej od XVII w. Na obrazie znajdują się korale i wota. Wyżej obraz św. Anny Samotrzeciej. Na mensie ołtarza stoi obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy, intronizowany za czasów proboszczowania ks. kanonika Janusza Mularza, przy którym w każdą środę odprawiana jest Nieustająca Nowenna, w czasie której wyczytuje się prośby i podziękowania do Matki Bożej składane przez wiernych.
Po prawej stronie znajduje się ołtarz z obrazem Miłosierdzia Bożego, intronizowany za czasów proboszczowania ks. prałata Jerzego Kantyki, zaś nam nim znajduje się obraz św. Stanisława.
Czwarty ołtarz w nawie głównej pochodzi z XVIII w. i umieszczony jest w pobliżu późnobarokowej ambony. W ołtarzu znajduje się obraz Anioła Stróża, polecającego Matce Bożej dziecię trzymają. Obraz ufundowany został przez Bractwo św. Aniołów Stróżów. Na dole wąż kusiciel, a wyżej obraz św. Stanisława Kostki. Obraz Anioła Stróża został ufundowany przez Bractwo św. Aniołów Stróżów.
Z lewej strony kościoła znajduje się boczna kaplica, która różni się od reszty kościoła formą sklepienia, które ma kształt krzyżowo-kolebkowy. W ołtarzu w kaplicy znajduje się obraz przedstawiający Świętą Rodzinę: św. Józef z lilią w ręce w zachwycie oparty o skałę, na tle której siedzi Najświętsza Maryja Panna z Dzieciątkiem. Obraz wart rozpowszechnienia. Malował go Bronisław Kamiński w 1895 r. Wyżej w nastawie – św. Piotr. W tej kaplicy wisi obraz dobrego pędzla wyobrażający św. Izydora, modlącego się w polu nad słupem z Matką Bożą w głębi – Anioł orze. Fundatorem tej kaplicy był ks. proboszcz Józef Szczepański. Na płycie umieszczonej w arkadzie tej kaplicy czytamy: D.O.M. Capellam hanc fundavit proprio sumptu Josephus Szczepański curatus loco anno Domini 1894. Na mensie ołtarza znajduje się figura Matki Bożej Fatimskiej, która jest niesiona w procesji każdego 13 dnia miesiąca (od maja do października).
Organy kościelne wybudowane zostały przez Jana Śliwińskiego w 1895 r. na pamiątkę 50-lecia pracy w kazimierskiej parafii ks. kanonika Józefa Szczepańskiego. Był to prawdopodobnie instrument o trakturze mechanicznej. W późniejszym czasie (tj. w latach powojennych) organy zostały przebudowane. Pozostała tylko szafa ze starych organów i wykorzystano część głosów organowych zarówno metalowych jak i drewnianych. Przebudowy tej dokonała firma Biernacki. Organy po tejże przebudowie posiadały trakturę pneumatyczną oraz 21 głosów rozdzielone na 2 manuały .
Przez działalność drewnojadów, instrument ten w 2011 r. nie posiadał żadnej wartości zarówno muzycznej, jak i historycznej. Ze względu na nieopłacalność rekonstrukcji organów Biernackiego postanowiono o wbudowaniu w istniejącą szafę organową pochodząca z czasów Śliwinskiego instrumentu sprowadzonego z Niemiec. Sprowadzony instrument został zaadaptowany do wnętrza szafy, zużyte elementy zostały wymienione lub wyremontowane.
Nowe organy pierwszy raz zagrały na Pasterce w 2012 r. Obecnie organy posiadają 20 głosów, 5 wiatrownic tonowych, klapowo-zasuwowych. Traktura gry jest elektryczna a traktura rejestrów elektro-pneumatyczna. Całość została zintonowana oraz nastrojona.
Parafia posiada swój cmentarz grzebalny, który otoczony jest solidnym murem betonowym, wykonanym na początku lat 90-tych XX w. Za czasów proboszczowania ks. prałata Jerzego Kantyki wybudowano i poświęcono na cmentarzu kaplicę. Obecnie trwają prace nad powiększeniem kaplicy tak, aby można było w niej odprawiać Msze św. pogrzebowe.
W miarę rozbudowy miasta macierzysta świątynia parafialna Podwyższenia Krzyża w Kazimierzy Wielkiej nie mogła pomieścić coraz większej liczby wiernych. W sierpniu 1999 r. bp Kazimierz Ryczan dostrzegając potrzeby duszpasterskie erygował w Kazimierzy Wielkiej nową parafię pw. Miłosierdzia Bożego. Przez pierwszy rok Msze św. były sprawowane na placu. Już w maju 2000 r. rozpoczęto budowę kaplicy, którą ukończono w grudniu, potem wzniesiono plebanię. Plac dla parafii przekazała Rada Miasta i Gminy już rok wcześniej. Wnętrze kaplicy jest skromne. Nie ma żadnego przepychu. Wiele elementów wystroju, jak i wyposażenia ufundowali sami parafianie. Piękny obraz Jezusa Miłosiernego ofiarował ks. Janusz Mularz, ówczesny proboszcz z Cudzynowic.
Od września 2012 r. kazimierska parafia wydaje swoje pismo pt.: "Parafianin", które jest jednocześnie zapisem historii parafii.
W październiku 2012 r. podczas Wizytacji Kanonicznej bp Kazimierz Gurda dokonał poświęcenia nowego Krzyża misyjnego przy kościele oraz Krzyża na cmentarzu parafialnym.
Obecnie parafia przeżywa Rok Jubileuszowy 350-lecia istnienia kościoła. Z tej okazji został wydany pamiątkowy Kalendarz Parafialny na rok 2013, w którym są zaznaczone wszystkie święta i uroczystości kościelne oraz wszystko to, co będzie się działo w kazimierskiej parafii w Roku Jubileuszowym. Główne uroczystości jubileuszowe zaplanowane są na Uroczystość Odpustową Podwyższenia Krzyża Świętego - 14 września 2013 r.
Liczba parafian: 5.000
Księgi metrykalne: ochrzczonych od 1862 r., zaślubionych i zmarłych od 1881 r. – zdekompletowane do roku 1900.
Do parafii należą: Kazimierza Wielka (część), Donosy, Lolin, Odonów, Podolany, Stradlice, Wojciechów
Odpust parafialny: Święto Podwyższenia Krzyża Świętego – 14 września
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz